Efemera Koleksiyonerleri, Damla Çelikli

Bilmem “Efemera” kelimesini duyanınız var mı? Koleksiyon desem kesinlikle bir çağrışım yapacaktır. Efemera,  günlük yaşamda kullandığımız baskı türündeki malzemelerin biriktirildiği bir koleksiyon türü. Eski Yunanca kökenli olan efemera kelimesi bir günden fazla dayanmayan anlamını taşısa da koleksiyonerler tarafından  bu dayanıksız baskı ürünlerini özenle biriktirmeleri ve uzun yıllar saklamaları  efemerayı, kelime anlamından oldukça uzaklaşmıştır

      İlk efemera koleksiyonculuğunu yapan kişi ise Londra’da Parlamento üyeliği yapmış bir donanma komutanı olan Samuel Pepys’dir. Pepys, 1660 – 1669 yılları arasında tuttuğu günlükleri ile yaşadığı dönemi aktarmış ve tarihin bilinen ilk efemeristi olarak yerini almıştır.

       Efemera tanımı olarak bazı kaynaklarda ıvır zıvır biriktiriciliği olarak yer alsa da derneklerine kadar bulunan geniş çaplı bir koleksiyonculuk türü ve ilk efemera Derneği olarak da Ephemera Derneği bilinir. Thomas Percy, Isaac Thomas, Jefferson Burjuck bu alandaki önemli isimlerden. Hatta aralarında 400 bin parça koleksiyonu bulunan Bella C. Landaver isimli bir ev hanımı da bulunmaktadır.

Türkiye’de efemeralık ise 350 bin adet kartpostal koleksiyonu ile dünya kartpostal koleksiyonerleri arasına girmiş Herman Boyacıoğlu ile başlar. İstanbul’da da kartpostal sergisini açan ilk kişi olmuştur. (1971) Bir isim daha var ki Türkiye’de ilk efemera müzesini açan Hüseyin Keleştir. Keleş, pul koleksiyonuyla başlayıp on bine yakın gazete, karne, tapu gibi birçok malzemeyi biriktirmiştir. Hatta bu alanda ilk “ Efemerist Diploması “ ile tescillenmiştir. Efemera koleksiyonculuğunda pul, karne, kartpostal, takvim, gazete nüshaları gibi malzemelerin biriktirilmesi öne çıksa da aslında çikolata ve sakızlardan çıkan kağıtlar, lokanta menüleri, broşürler, fiş gibi garip baskı malzemelerde biriktirilmekte. Fiş demişken bu yazıyı yazmamda büyük bir fiş biriktirme tutkusu olan yakın arkadaşımı es geçemeyeceğim, rolü büyük. Bu yazıyı okuyanlar arasında efemerist olanlar var mı bilmiyorum ama içinizde bu tür bir koleksiyonculuk tutkusu varsa hiç durmayın başlayın. Özenli ve temiz bir çalışmayla çok kolay ve eğlenceli...

Kaynak : www.sanatkaravani.com